Parowóz Ty43-1 (74) z tendrem 32D43 nr 433

Parowóz, w stanie kompletnym przekazany został do Skansenu Lokomotyw w Zduńskiej Woli w 1993 r. Przeprowadzono jego staranną konserwację i malowanie. Przez wiele lat eksponowany był w stanie zimnym. W czasie ekspozycji plenerowej utracił m.in. wodowskazy, fartuch parowóz – tender, 4 szt. śrub przy przeciwkorbach. Utrzymał kompletne oświetlenie przód – tył, układ hamulcowy, układ ciągłowy, wiązary, turbinę elektryczną.
Przed rozpoczęciem prac konserwatorskich w 2011 roku był skorodowany, ze zniszczonymi powłokami malarskimi. Skorodowane było wnętrze tendra, zniszczona podłoga w kabinie maszynisty, skorodowane blachy budki maszynisty. Skorodowana otulina kotła w dolnej części, na ¼ obwodu, skorodowane rynienki na brzegach dachu budki maszynisty.

Parowóz Ty43-1 (74) to jeden z 7 zachowanych parowozów tego typu na terenie Polski, o znacznych wartościach zabytkowych. Zbudowany z części niemieckich parowozów wojennych serii BR 42 (Baureihe). Parowozy BR 42 budowano w latach 1943-1945, a do 1969 roku w pojedynczych egzemplarzach). Parowóz serii BR 42 powstał przez adaptację parowozu produkcji polskiej Ty37 z 1937 r. W Niemczech do 1945 roku zbudowano 866 parowozów tej serii (198 w fabryce Schichau w Elblągu). W stosunku do pierwowzoru, wprowadzono szereg zmian. Po raz pierwszy zastosowano tu okrągłe panewki łożysk osi. Wszystkie części miały mocno uproszczony sposób obróbki lub były nieobrobione. Z części pozostawionych przez Niemców w fabryce w Elblągu, w latach 1946-1949 Zakłady Cegielskiego w Poznaniu zbudowały 126 parowozów, które oznaczono serią Ty43. W parowozach Ty43, w porównaniu z Br42 wprowadzono szereg usprawnień. Wydłużono komin o 22 cm, co pozwoliło podnieść temperaturę pary i zaoszczędzić węgiel. Dla ułatwienia uciążliwej obsługi, rozpoczęto wyposażanie parowozów w stokery, które po kilku latach eksploatacji demontowano.
W latach 80. XX wieku Ty43 spotkać można było w podrzędniejszej pracy, przy lokalnym ruchu osobowym, z pociągami zbiorowymi i gospodarczymi oraz na manewrach. Ostatni egzemplarz wycofano z pracy pociągowej jesienią 1989 roku w parowozowni Gniezno. W 1996 roku pozostawało jeszcze 12 parowozów Ty43, w tym tylko jeden sprawny (Ty43-123 stacjonujący w MD Wolsztyn). Parowóz Ty43 eksponowany na terenie skansenu, a posiadający nr 1, przekazany został z MD Gniezno i wcześniej oznaczony był numerem 74. Powstał w Zakładach Cegielskiego w Poznaniu. Posiada tender serii 32D43 nr 433.

Parowóz Ty43-1
Parowóz Ty43-1

Leave a Reply